Thiếu máu do thiếu sắt là một bệnh thường thấy ở phụ nữ mang thai và cho con bú. Phụ nữ thường cần đến lượng sắt cao hơn, tuy nhiên, trong thời kỳ mang thai và cho con bú, nhu cầu này còn cao hơn nữa.
Các triệu chứng của bệnh thiếu máu có thể bao gồm việc thở dốc, mệt mỏi liên miên, đau đầu, buồn nôn, mất ngủ, mất cảm giác thèm ăn và mạch đập nhanh. Tuy nhiên, thiếu máu trong thời kỳ mang thai có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng hơn cho thai nhi, bao gồm các tác hại không thể khắc phục được đối với sự phát triển của não và các vấn đề về hành vi sau khi sinh, cũng như nguy cơ tử vong trong các trường hợp nặng.
Chức năng cơ bản của máu là cung cấp các dưỡng chất cần thiết tới tận từng tế bào trong cơ thể. Hồng cầu có nhiệm vụ mang oxy đi khắp cơ thể bạn, đó là do chúng có một phân tử đặc biệt gọi là Haemoglobin, phân tử này có khả năng lấy oxy từ phổi và cung cấp cho các tế bào cần thiết. Khi lượng hồng cầu hoặc haemoglobin trong cơ thể bạn thấp, bạn sẽ bị thiếu máu.
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra thiếu máu, nhưng nguyên nhân thường gặp nhất đó là do chế độ ăn uống của chúng ta thiếu sắt. Những nguyên nhân khác có thể bao gồm các bệnh di truyền như bệnh thiếu máu vùng biển, nhiễm kí sinh trùng như sốt rét và giun móc, hoặc do thiếu axit folic và/hoặc vitamin B12. Trong bài này, chúng ta sẽ chỉ tập trung vào thiếu máu do thiếu sắt. Vậy hậu quả của thiếu máu đối với sức khỏe là gì và làm gì để phòng ngừa tình trạng đó.
Phụ nữ thường gặp phải tình trạng thiếu máu hơn do bị mất máu ở các kỳ kinh nguyệt. Trên thực tế, theo tổ chức y tế thế giới, hơn 1/3 phụ nữ trên thế giới bị coi là thiếu máu.
Làm thế nào để bạn biết liệu mình có bị thiếu máu hay không? Nếu bạn hay cảm thấy mệt mỏi thì đây có thể là dấu hiệu bạn bị thiếu máu. Thường thì không có những dấu hiệu nào khác cho đến khi thiếu máu trở nên nghiêm trọng hơn, khi đó bạn có thể sẽ cảm thấy thở dốc, đau đầu, buồn nôn, mất ngủ, mất cảm giác thèm ăn và mạch đập nhanh. Thường thì cách duy nhất để phụ nữ biết được mình bị thiếu máu là được bác sĩ thử máu. Vì vậy nếu bạn có kế hoạch mang thai, hoặc nếu bạn đã mang thai thì bạn nên thử máu và nên theo dõi trong suốt quá trình mang thai.
Về cơ bản khi mang thai nhu cầu sắt của cơ thể bạn sẽ tăng lên, đặc biệt trong ba tháng giữa và ba tháng cuối của thai kỳ. Trong suốt thời gian này, sắt cần thiết để đáp ứng lượng máu tăng lên của cơ thể bạn và sự phát triển của thai nhi, cũng như những đòi hỏi của nhau thai. Nhu cầu sắt của cơ thể bạn sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao sau khi bạn sinh, để thay thế lượng máu đã mất trong lúc sinh và để giúp bạn trong giai đoạn cho con bú.
Nếu bạn bị thiếu máu nhẹ, khi mang thai có thể lượng sắt trong máu của bạn sẽ giảm hơn nữa và bạn sẽ bị thiếu máu nặng hơn. Thiếu máu trong thời gian mang thai có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của não thai nhi, làm cho con bạn khi sinh ra sẽ có những vấn đề vế hành vi, trong trường hợp xấu nhất có thể dẫn tới bạn và thai nhi bị tử vong. Điều này giải thích tại sao cần phải kiểm tra máu trong quá trình mang thai.
Cách tốt nhất để phòng ngừa thiếu máu do thiếu sắt là tăng lượng sắt hấp thu qua chế độ ăn uống của bạn. Có hai loại sắt có mặt trong thực phẩm: sắt có chứa hem và sắt không chứa hem. Sắt có chứa hem có trong những thực phẩm từ động vật như thịt đỏ, đặc biệt trong các cơ quan nội tạng của động vật như gan, thận, trong khi đó sắt không chứa hem thường có trong thực phẩm từ thực vật.
Một cách khác để tăng lượng sắt cho cơ thể bạn là thông qua các sản phẩm bổ sung, đặc biệt nếu bạn là người ăn kiêng hoặc ăn chay. Nhưng hãy trao đổi với bác sĩ về điều này vì các sản phẩm bổ sung không phải dành cho tất cả mọi người.
Một điều cũng rất quan trọng bạn nên biết là tất cả những thực phẩm giàu sắt mà bạn ăn sẽ chẳng mang lại kết quả gì nếu cơ thể bạn không hấp thu sắt. Sắt có chứa hem dễ hấp thu hơn sắt không chứa hem. Nhưng bạn có thể tăng hấp thu sắt từ những nguồn sắt không chứa hem bằng cách không chế biến rau kỹ, và ăn rau cùng với thịt. Bạn cũng nên biết rằng một số chất như trà, cà phê, rượu đỏ, đậu nành và ngũ cốc nguyên hạt có thể sẽ làm giảm hấp thu sắt. Đó là do nhiều trong số những thực phẩm này có chứa phytates. Dùng Vitamin C có thể làm tăng lượng sắt nạp vào cơ thể bạn, thông qua việc hỗ trợ hấp thu sắt và làm giảm tác dụng của phytates.
Vậy làm thế nào để tránh bị thiếu máu do thiếu sắt? Bằng cách tăng lượng sắt cho cơ thể từ chế độ ăn hoặc dùng các sản phẩm bổ sung như IronUp®. IronUp® là một công thức bổ máu hỗ trợ hấp thu và sử dụng sắt cần cho chuyển hóa và máu khỏe mạnh chứa sắt (sắt bisglycinate, Ferrochel®) được đăng ký bản quyền và ở dạng sinh khả dụng dễ chịu với hệ tiêu hóa. Ferrochel® đã được minh chứng trên lâm sàng là có tính sinh khả dụng cao gấp 3-4 lần so với sắt sulphate ở người lớn và trẻ em. Chỉ cần sử dụng một viên IronUp® một ngày sẽ giúp bạn nhanh chóng cải thiện tình trạng thiếu máu.