Hầu hết, chúng ta đều không để ý đến sức khỏe của xương khớp cho đến khi bắt đầu gặp phải các triệu chứng đau nhức xuất hiện thường xuyên ở tuổi trung niên. Khi đó có thể là quá muộn để có những biện pháp ngăn ngừa bảo vệ cơ thể khỏi tình trạng mất xương, loãng xương và nguy cơ cao dẫn đến gãy xương.
Bác sĩ Kirk L. Scofield đến từ Washington, Mỹ khuyến nghị việc chú trọng đến sức khỏe của xương cần nên được bắt đầu ngay từ khi chúng ta còn nhỏ và cần phải được duy trì cho đến tuổi vị thành niên, khi mà cơ thể đã xây dựng phần lớn cấu trúc của xương để duy trì trong những năm còn lại của cuộc đời. Hãy bắt đầu với việc tập thể dục thường xuyên và bổ sung một chế độ dinh dưỡng khoa học phù hợp để bảo vệ xương chắc khỏe.
Bắt đầu với tập thể dục đúng cách để xương khỏe mạnh
Chúng ta thường nghĩ bất kì hình thức tập thể dục nào cũng tốt cho xương và trẻ càng vận động nhiều thì càng tốt. Điều đó chính xác khi người lớn và trẻ năng động thường có mật độ khoáng xương cao hơn và ít nguy cơ gãy xương so với người lớn và trẻ em lười vận động. Thế nhưng không phải các loại vận động đều cho các kết quả cho xương tương tự nhau và lựa chọn cho mình bộ môn thể thao phù hợp là chìa khóa để xương chắc khỏe – theo Bác sĩ Kirk L. Scofield đã lưu ý trong Báo Cáo Y học Thể Thao năm 2020.
Các nghiên cứu của ông cho thấy, những vận động viên thể dục chạy bộ sức bền thường có mật độ khoáng xương thấp hơn so với những vận động viên chạy nước rút, vận động viên cử tạ hoặc vận động viên thể thao bóng đá. Trên thực tế, thậm chí những người tham gia vào các hoạt động sức bền và không phải chịu tác động của trọng lượng sẽ có xương yếu hơn và nguy cơ gãy xương cao hơn cả những người không hoạt động.
Có phải việc tập nặng sẽ ảnh hưởng đến xương và có nguy cơ gãy xương?
Người Việt Nam thường lầm tưởng các môn thể thao đòi hỏi sức nặng thường có tác động xấu đối với xương – hoặc có thể ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao của trẻ đang lớn, nhưng thực chất, chính các hoạt động này mới thật sự đem lại những lợi ích tuyệt vời cho xương và sự tăng trưởng chiều cao của trẻ nếu được luyện tập đúng với cường độ phù hợp, theo bác sĩ Rob Raponi – nhà trị liệu tự nhiên và chuyên gia dinh dưỡng thể thao
Hầu hết các nghiên cứu đều kết luận rằng, chế độ tập thể dục đòi hỏi sự tác động của trọng lượng với cường độ phù hợp hoàn toàn an toàn ở mọi lứa tuổi tương tự như bất kỳ loại hoạt động thể chất. Ngược lại, các hoạt động thể chất này kích thích các hormone phát triển trong cơ thể đẩy nhanh hơn quá trình tái tạo và hình thành xương, giúp tăng mật độ khoáng trong xương, cho xương khỏe mạnh hơn.
Tuy nhiên, do mức độ loãng xương và nguy cơ gãy xương mỗi người là khác nhau, bạn có thể không được khuyến khích thực hiện một số bài tập nhất định. Hãy thăm hỏi bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để xin lời khuyên về các nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến xương và tìm ra bài tập thích hợp cho mình.
Đối với trẻ nhỏ và trẻ thanh thiếu niên, các bài tập sức nặng cũng cần được sự giám sát và quan sát của ba mẹ và huấn luyện viên. Tiến sĩ Scotfield đưa ra lời khuyên dành cho các bậc cha mẹ: “Hãy khuyến khích trẻ tập thể dục đều đặn và thực hiện nhiều hoạt động khác nhau nhằm đa dạng các bài tập thể chất – góp phần nâng cao sức khỏe xương của trẻ và hỗ trợ phát triển chiều cao”
Nguồn:
(*) Brody, J. E. (2013, August 6). To Ensure Bone Health, Start Early. Well.
(*) Rob Raponi (2018). Does Lifting Weights Stunt Growth? Healthline.